Múslimakonur verða fyrir ónæði og fordómum vegna trúar sinnar 15. janúar 2015 07:00 Anna Kristinsdóttir Konur eru virkar í trúarstarfi í þeim moskum sem eru starfandi hér á landi. 220 konur eru skráðar í Félag múslima og 151 í Menningarsetur múslima. Ingibjörg T. Sigurjónsdóttir, eiginkona Salmans Tamimi, er ein þeirra kvenna sem hafa verið ötular í trúarstarfi og verið múslimakonum innan handar. Þótt trúfélög múslima séu tvö hér á landi og aðskilin þá hittast konur úr sitt hvoru trúfélaginu oft á samkomum. „Við hittumst nokkrar saman, erum allt frá fjórum konum upp í tíu á hverri samkomu. Stundum erum við í moskunni í Ármúla en stundum í heimahúsi,“ segir Ingibjörg. Hún segir samkomur oftast byrja á spjalli um daginn og veginn. „Við hittumst og ræðum tilveruna, svo þegar kemur að því að biðja, þá gerum við það. Svo fáum við okkur kaffisopa og ræðum ýmislegt, oft eitthvað sem tengist trúnni.“ Ingibjörg segir múslimakonur oft verða fyrir ónæði og þær ræði það sín á milli. Þær hafi jákvæðni í fyrirrúmi og gefi hver annarri ráð til þess að takast á við ónæði og jafnvel fordóma. „Við ræðum oft um það þegar einhver okkar verður fyrir ónæði sökum trúar sinnar og hvernig er hægt að takast á við vandamálið. Við erum svo bjartsýnar og jákvæðar að við reynum að leysa allt slíkt.“Spurðar út í klæðaburðinn Hún nefnir dæmi um ónæði og fordóma sem konur verða fyrir. Margir amist við því að þær kjósi að hylja hár sitt með hijab. „Konur lenda í því að vera spurðar af hverju þær séu með hijab og eru þá gjarnan spurðar að því af hverju þær klæði sig ekki eins og Íslendingar. Sumar hafa svarað á þá leið að þeim líði vel þannig og það skapi þeim engin vandamál. Við útskýrum að klæðnaðurinn sé eitt af atriðum trúarinnar sem við kjósum sjálfar að fylgja. Þá eru konur oft spurðar hvort þær séu kúgaðar af eiginmanni sínum. Hvort þær ráði yfir sér sjálfar eða séu neyddar til einhvers af manni sínum.“ Anna Kristinsdóttir, mannréttindastjóri Reykjavíkurborgar, nefnir að í borginni búi og starfi fólk frá yfir 130 þjóðlöndum og með ólíka menningu í farteskinu. Múslimar skiptist í fjölda hópa sem geta verið jafn ólíkir og þeir eru margir. Nú hefur verið ákveðið að bæta arabískum ráðgjafa við starfslið borgarinnar til að mæta þörfum fólks frá arabískumælandi löndum. „Við tökum á móti fólki með ólíka menningu í farteskinu. Fólk sem starfar hér þarf að hafa kunnáttu til þess. Þessa dagana erum við að ráða inn arabískumælandi ráðgjafa í hálft starf sem mun reyna að mæta þörfum þessara ólíku hópa því þjóðarhóparnir eru misjafnir og einangrunin frá íslensku samfélagi er misjöfn. Ráðgjafar á okkar vegum sérhæfa sig í því að aðstoða fólk í því að glíma við kerfið og tala við það bæði um réttindi þess og skyldur. Þeir munu fara í moskurnar til að hitta fólk og upplýsa það um samfélagið.“ Anna tiltekur að þetta sé mikilvægt starf. Sé ekki unnið að því að mæta þörfum þjóðarhópanna sem og því að upplýsa fólk um skyldur þess stefni í óefni. „Þá gerist það að önnur og þriðja kynslóð sem hefur einangrast rís upp. Sú kynslóð á ekki föðurland. Við reynum að koma í veg fyrir þessi mistök,“ segir Anna.Kjörnir fulltrúar gæti hófs Hún segir það óhjákvæmilegt að íslenskt samfélag taki örum breytingum. Ekki boði gott að vinna á móti því. „Við erum bara hluti af þessum stóra heimi, það hafa ekki verið fleiri flóttamenn í heiminum frá því eftir seinni heimsstyrjöld. Það er hópur sem hingað mun sækja. Svo er sagt að árið 2022 verði atvinnumarkaðurinn á Íslandi ekki lengur sjálfbær. Við verðum því að fá fleira fólk hingað til að halda uppi samfélaginu, en þá verðum við líka að vera tilbúin til að taka á móti þessu fólki.“ Anna verður vör við fordóma og segir miklu máli skipta að kjörnir fulltrúar gæti hófs í orðavali en nýverið sagðist Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telja að kanna þurfi bakgrunn allra múslima á Íslandi og hvort þeir hafi farið í einhvers konar þjálfunarbúðir. „Auðvitað eru hér fordómar, þessi umræða um múslima undanfarið hefur gruggað svolítið upp. Við erum vakandi fyrir því og bregðumst við því um leið. Við líðum ekki fordóma. Hér ber að sýna þessum fjölbreytta hópi virðingu. Mér þykir miður að kjörinn fulltrúi láti svona út úr sér og auðvitað er ólöglegt að kanna bakgrunn þessa fólks. Eitt af því sem við höfum lært í verkefninu Intercultural Cities sem Reykjavíkurborg á aðild að er að talsmenn verða að gæta hófs í orðavali. Það eru þeir sem gefa út orðræðuna. Um leið og kjörnir fulltrúar fara að taka sér slík ummæli í munn þá erum við að segja við allan almenning að þeir geti leyft sér slík ummæli.“Mikil vinna fram undan Verkefnið sem Anna vísar í styður borgir í að endurskoða stefnumótun út frá sjónarhorni fjölmenningar í þeim tilgangi að móta heildstæða fjölmenningarstefnu. Fjölmenningarstefnan á að gera íbúum borgarinnar auðvelt fyrir að njóta kosta þess að búa í fjölbreyttu samfélagi. Þátttökurétt í verkefninu hafa einungis borgir með að minnsta kosti 30 þúsund íbúa og þurfa minnst 5% íbúa að vera af erlendum uppruna. Hlutfall íbúa Reykjavíkur með erlent ríkisfang var 8,1% í árslok 2013. Anna segir alla þætti borgarinnar til skoðunar, ekki bara þá sem snúa að þjónustu borgarinnar heldur líka þá er snúa að daglegu lífi borgarbúa. „Þetta er mikil vinna sem er fram undan, við munum skoða þjónustu borgarinnar, félagsþjónustuna og skólana, skipulagið. En líka aðra þætti mannlífsins, svo sem fjölmiðla þar sem innflytjendur þurfa að vera sýnilegri.“ Flóttamenn Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fleiri fréttir Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Sjá meira
Konur eru virkar í trúarstarfi í þeim moskum sem eru starfandi hér á landi. 220 konur eru skráðar í Félag múslima og 151 í Menningarsetur múslima. Ingibjörg T. Sigurjónsdóttir, eiginkona Salmans Tamimi, er ein þeirra kvenna sem hafa verið ötular í trúarstarfi og verið múslimakonum innan handar. Þótt trúfélög múslima séu tvö hér á landi og aðskilin þá hittast konur úr sitt hvoru trúfélaginu oft á samkomum. „Við hittumst nokkrar saman, erum allt frá fjórum konum upp í tíu á hverri samkomu. Stundum erum við í moskunni í Ármúla en stundum í heimahúsi,“ segir Ingibjörg. Hún segir samkomur oftast byrja á spjalli um daginn og veginn. „Við hittumst og ræðum tilveruna, svo þegar kemur að því að biðja, þá gerum við það. Svo fáum við okkur kaffisopa og ræðum ýmislegt, oft eitthvað sem tengist trúnni.“ Ingibjörg segir múslimakonur oft verða fyrir ónæði og þær ræði það sín á milli. Þær hafi jákvæðni í fyrirrúmi og gefi hver annarri ráð til þess að takast á við ónæði og jafnvel fordóma. „Við ræðum oft um það þegar einhver okkar verður fyrir ónæði sökum trúar sinnar og hvernig er hægt að takast á við vandamálið. Við erum svo bjartsýnar og jákvæðar að við reynum að leysa allt slíkt.“Spurðar út í klæðaburðinn Hún nefnir dæmi um ónæði og fordóma sem konur verða fyrir. Margir amist við því að þær kjósi að hylja hár sitt með hijab. „Konur lenda í því að vera spurðar af hverju þær séu með hijab og eru þá gjarnan spurðar að því af hverju þær klæði sig ekki eins og Íslendingar. Sumar hafa svarað á þá leið að þeim líði vel þannig og það skapi þeim engin vandamál. Við útskýrum að klæðnaðurinn sé eitt af atriðum trúarinnar sem við kjósum sjálfar að fylgja. Þá eru konur oft spurðar hvort þær séu kúgaðar af eiginmanni sínum. Hvort þær ráði yfir sér sjálfar eða séu neyddar til einhvers af manni sínum.“ Anna Kristinsdóttir, mannréttindastjóri Reykjavíkurborgar, nefnir að í borginni búi og starfi fólk frá yfir 130 þjóðlöndum og með ólíka menningu í farteskinu. Múslimar skiptist í fjölda hópa sem geta verið jafn ólíkir og þeir eru margir. Nú hefur verið ákveðið að bæta arabískum ráðgjafa við starfslið borgarinnar til að mæta þörfum fólks frá arabískumælandi löndum. „Við tökum á móti fólki með ólíka menningu í farteskinu. Fólk sem starfar hér þarf að hafa kunnáttu til þess. Þessa dagana erum við að ráða inn arabískumælandi ráðgjafa í hálft starf sem mun reyna að mæta þörfum þessara ólíku hópa því þjóðarhóparnir eru misjafnir og einangrunin frá íslensku samfélagi er misjöfn. Ráðgjafar á okkar vegum sérhæfa sig í því að aðstoða fólk í því að glíma við kerfið og tala við það bæði um réttindi þess og skyldur. Þeir munu fara í moskurnar til að hitta fólk og upplýsa það um samfélagið.“ Anna tiltekur að þetta sé mikilvægt starf. Sé ekki unnið að því að mæta þörfum þjóðarhópanna sem og því að upplýsa fólk um skyldur þess stefni í óefni. „Þá gerist það að önnur og þriðja kynslóð sem hefur einangrast rís upp. Sú kynslóð á ekki föðurland. Við reynum að koma í veg fyrir þessi mistök,“ segir Anna.Kjörnir fulltrúar gæti hófs Hún segir það óhjákvæmilegt að íslenskt samfélag taki örum breytingum. Ekki boði gott að vinna á móti því. „Við erum bara hluti af þessum stóra heimi, það hafa ekki verið fleiri flóttamenn í heiminum frá því eftir seinni heimsstyrjöld. Það er hópur sem hingað mun sækja. Svo er sagt að árið 2022 verði atvinnumarkaðurinn á Íslandi ekki lengur sjálfbær. Við verðum því að fá fleira fólk hingað til að halda uppi samfélaginu, en þá verðum við líka að vera tilbúin til að taka á móti þessu fólki.“ Anna verður vör við fordóma og segir miklu máli skipta að kjörnir fulltrúar gæti hófs í orðavali en nýverið sagðist Ásmundur Friðriksson, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, telja að kanna þurfi bakgrunn allra múslima á Íslandi og hvort þeir hafi farið í einhvers konar þjálfunarbúðir. „Auðvitað eru hér fordómar, þessi umræða um múslima undanfarið hefur gruggað svolítið upp. Við erum vakandi fyrir því og bregðumst við því um leið. Við líðum ekki fordóma. Hér ber að sýna þessum fjölbreytta hópi virðingu. Mér þykir miður að kjörinn fulltrúi láti svona út úr sér og auðvitað er ólöglegt að kanna bakgrunn þessa fólks. Eitt af því sem við höfum lært í verkefninu Intercultural Cities sem Reykjavíkurborg á aðild að er að talsmenn verða að gæta hófs í orðavali. Það eru þeir sem gefa út orðræðuna. Um leið og kjörnir fulltrúar fara að taka sér slík ummæli í munn þá erum við að segja við allan almenning að þeir geti leyft sér slík ummæli.“Mikil vinna fram undan Verkefnið sem Anna vísar í styður borgir í að endurskoða stefnumótun út frá sjónarhorni fjölmenningar í þeim tilgangi að móta heildstæða fjölmenningarstefnu. Fjölmenningarstefnan á að gera íbúum borgarinnar auðvelt fyrir að njóta kosta þess að búa í fjölbreyttu samfélagi. Þátttökurétt í verkefninu hafa einungis borgir með að minnsta kosti 30 þúsund íbúa og þurfa minnst 5% íbúa að vera af erlendum uppruna. Hlutfall íbúa Reykjavíkur með erlent ríkisfang var 8,1% í árslok 2013. Anna segir alla þætti borgarinnar til skoðunar, ekki bara þá sem snúa að þjónustu borgarinnar heldur líka þá er snúa að daglegu lífi borgarbúa. „Þetta er mikil vinna sem er fram undan, við munum skoða þjónustu borgarinnar, félagsþjónustuna og skólana, skipulagið. En líka aðra þætti mannlífsins, svo sem fjölmiðla þar sem innflytjendur þurfa að vera sýnilegri.“
Flóttamenn Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Innlent Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fleiri fréttir Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Sjá meira